Minęło 11 lat od ratyfikowania przez Polskę Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami. Niestety, nasz kraj wciąż jest daleki od pełnego jej wdrożenia. Niezbędne są konkretne zmiany przepisów, które przedefiniują sytuację osób z niepełnosprawnościami w Polsce.
Dlatego od dwóch lat trwają prace nad projektem Ustawy o wyrównywaniu szans osób z niepełnosprawnościami. To ogromna materia, poprzedzona dogłębną analizą obecnie funkcjonującego prawa pod kątem spójności i zgodności z Konwencją. Materiały analityczne od dawna dostępne są na stronie projektu.
Najważniejszym etapem jest jednak sprowadzenie rekomendacji wynikających z analizy do poziomu konkretnych przepisów, wraz z ich uzasadnieniem i wyliczeniem kosztów na kolejne lata. Przez minione 1,5 roku pracowali nad tym eksperci i specjaliści, naukowcy i praktycy, legislatorzy i ekonomiści. Łącznie kilkadziesiąt osób z całej Polski, w tym oczywiście osoby z niepełnosprawnościami i członkowie ich rodzin.
Udało się zgromadzić najlepszych specjalistów z wielu dziedzin prawa oraz obszarów funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami. Większość z nich to ci, którzy od lat podkreślają, co wymaga najpilniejszych zmian, jakie rozwiązania sprawdzają się na świecie, jak mógłby wyglądać system wsparcia osób z niepełnosprawnościami w Polsce.
Dziś prezentujemy Państwu efekt ich pracy, czyli komplet wypracowanych materiałów, a więc:
- projekt Ustawy o wyrównywaniu szans osób z niepełnosprawnościami, tj. nowej ustawy wdrażającej w Polsce Konwencję ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami,
- projekt „ustawy towarzyszącej”, zmieniającej pod kątem zgodności z Konwencją 168 już istniejących ustaw,
- uzasadnienia do obu projektów ustaw,
- projekty niezbędnych rozporządzeń,
- ocenę skutków regulacji (tzw. OSR),
- analizę ekonomiczną projektu nowej ustawy.
To łącznie ok. 800 stron lektury, lecz nie o ilość tu przecież chodzi. Ta liczba to jedynie zewnętrzny obraz ogromu włożonego wysiłku. To gotowa propozycja zawierająca nowe przepisy dotyczące m.in.:
- zakazu dyskryminacji,
- świadczenia kompensacyjnego,
- mieszkalnictwa ze wsparciem, w tym Wspomaganych Społeczności Mieszkaniowych,
- Indywidualnego Pakietu Wsparcia,
- Centrów Niezależnego Życia,
- Komitetu do spraw Osób z Niepełnosprawnościami,
- Urzędu do spraw Osób z Niepełnosprawnościami,
- Krajowej Rady do spraw Osób z Niepełnosprawnościami oraz rad wojewódzkich i powiatowych,
a także zmiany w przepisach dotyczących m.in.:
- dostępności architektonicznej,
- dostępności informacyjno-komunikacyjnej,
- dostępności cyfrowej,
- dostępności w obszarze zdrowia,
- dostępności w obszarach sportu i kultury,
- dostępności w obszarze mobilności,
- problematyki poszanowania domu i rodziny,
- problematyki przemocy wobec kobiet z niepełnosprawnościami,
- problematyki dostępu do wymiaru sprawiedliwości,
- działalności Rzecznika Praw Obywatelskich,
- problematyki pomocy społecznej,
- problematyki udziału w życiu politycznym i publicznym,
- problematyki edukacji,
- problematyki zatrudnienia,
- problematyki ochrony zdrowia psychicznego,
- problematyki rehabilitacji,
- problematyki terminologii,
- a także propozycje zmian w przepisach karnych.
To jednak nie wszystko. Część rozwiązań powstaje poza tym projektem. Czego na tę chwile w ustawie brakuje? Asystencji osobistej, która ma zostać przyjęta jako odrębna ustawa, a także rozwiązań wypracowywanych w ramach dwóch innych projektów: „Aktywni Niepełnosprawni” oraz „Włączenie wyłączonych”, które to rozwiązania w dużej części mają zostać scalone w ramach projektu Ustawy o wyrównywaniu szans lub ustaw towarzyszących.
Wszystkie te rozwiązania zazębiają się i tworzą zręby nowego systemu wsparcia osób z niepełnosprawnościami. Rzeczywistego wsparcia.
Kolejne elementy projektowanej ustawy są przedmiotem trwających konsultacji społecznych w całym kraju. Już w czwartek, 19 października, w Warszawie odbędzie się spotkanie podsumowujące serię konsultacji społecznych. Zapraszamy!
Więcej informacji i formularz zgłoszeniowy na stronie Fundacji Instytut Rozwoju Regionalnego.
